Nhãn
- 10 Nhật Can
- 12 Cung HĐ
- Ăn Chay
- Cải Vận
- Cảnh Báo
- Cần Biết
- Dịch Lý
- ĐẠO PHẬT
- ĐẶT TÊN THEO PP.KHOA HỌC
- Đất Việt - Người Việt
- Điển Tích
- Gia Đình
- Giải Trí
- Giáo Dục
- Hành Trình Về Phương Đông
- Khám Phá
- Khoa Học
- Kỹ Năng Tự Vệ Khẩn Cấp
- Lá đu đủ đánh bại ung thư
- Mẹo Trong Cuộc Sống
- Ngôn Ngữ
- Nhà Nông
- NHÂN CÁCH
- Nội Kinh Tố Vấn
- PT- Ứng Dụng
- SAIGON4ME
- Suy Niệm
- Sức khỏe & Đời sống
- Tài Chính
- Tâm Linh
- THẢM HỌA
- Thiền Môn
- Thiên nhiên
- Thức Ăn & Ngũ Hành
- Tìm Hiểu
- Tin Tức - Thời Sự
- Tử Vi
- Video Làm Thay Đổi Tâm Thức Của Bạn
- Xã Hội
- Y Học
- Cây Ổi Đặc Biệt
- Thế giới đón năm mới 2016
Sydney New Year's Welcome to 2016
Hòn đảo Kiribati và đảo Samoa đã là những nơi đầu tiên đón chào năm mới vào lúc 17h00 giờ Việt Nam.
Pháo hoa mừng năm mới ở thành phố Auckland, New Zealand. Vào lúc 18h00 giờ Việt Nam, New Zealand đã chính thức đón chào năm mới 2016. Hiện đảo quốc này là một trong những quốc gia đón Năm mới sớm nhất thế giới.
Pháo hoa đã bắt đầu bùng nổ trên bầu trời thành phố Auckland, báo hiệu một mùa hè mới của năm 2016. Người dân nước này có xu hướng đi du lịch xa để tận hưởng kỳ nghỉ lễ tuyệt vời này cùng gia đình, bạn bè. Điểm đến phổ biến nhất là các lễ hội đua ngựa, hội chợ hè và cùng chơi trò chơi cricket nổi tiếng.
- Những bài rượu thuốc cứu rỗi 'chuyện ấy'
Hầu hết nam giới yếu sinh lý thường mắc một số bệnh điển hình như liệt dương, xuất tinh sớm, cơ thể lao lực, tình trạng "trên bảo dưới không nghe", mất ham muốn...
Theo Lương y Lê Xuân Hải, Chủ tịch hội Đông y quận Đống Đa, Hà Nội, nhiều quý ông có thói quen ngâm rượu thuốc uống để tăng cường bản lĩnh phòng the, không may gặp họa.
- Tử vi năm 2016 Bính Thân
Năm Bính Thân 2016 theo lịch âm sẽ bắt đầu từ 16:46' ngày 4/2/2016, thuộc vào năm Hỏa. Thân là con giáp thứ 9 trong 12 con giáp.
Số 9 liên quan đến tham vọng, hoạt động, thông minh, nghịch ngợm và phiêu lưu.
Năm 2016 hứa hẹn nguồn năng lượng nội tại như dòng chảy của con người, sự kiện và cảm xúc. Bạn đã sẵn sàng chịu đựng bầm dập để đạt được kết quả cho năm mới chưa?
Năm con khỉ 2016 khuyên chúng ta hãy can đảm và không ngần ngại trước những sự thay đổi của cuộc sống. Đây là một năm tươi sáng, đầy màu sắc và niềm vui.
- Tên gọi tháng 1, tháng 2... kia là câu chuyện bí ẩn nào không?
Liệu bạn có bao giờ tự hỏi ẩn sau những tên gọi tháng 1, tháng 2... kia là câu chuyện bí ẩn nào không?
Chúng ta vẫn hay gọi các tháng bằng tiếng Việt một cách rất đơn giản: Tháng một, tháng hai, tháng ba… theo dương lịch và có thêm tháng giêng, tháng chạp theo âm lịch. Tuy nhiên, trong tiếng Anh, mỗi một tháng đều có ý nghĩa riêng của nó.
- Văcxin Pentaxim và Quinvaxem khác nhau như thế nào
Văcxin Pentaxim ít gây phản ứng sau tiêm nhưng đáp ứng miễn dịch kém hơn Quinvaxem.
Văcxin | Quinvaxem | Pentaxim |
Thành phần |
Thành phần kháng nguyên gồm bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm gan siêu vi B, Hib (Hemophilus influenza tuýp B). Thành phần ngừa ho gà trong văcxin này là toàn tế bào.
|
Bạch hầu, uốn ván, ho gà, Hib, bại liệt. Thành phần ngừa ho gà trong văcxin này là vô bào.
|
Tác dụng |
Là văcxin 5 trong 1, giúp ngừa 5 bệnh: Bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm gan siêu vi B, nhiễm khuẩn Hib. Mũi văcxin phòng bại liệt sẽ tiêm riêng
|
Là văcxin 5 trong 1, giúp ngừa 5 bệnh: Bạch hầu, uốn ván, ho gà, bại liệt, nhiễm khuẩn Hib. Mũi văcxin viêm gan B sẽ tiêm riêng.
|
Lịch tiêm | Tiêm cho trẻ khi được 2, 3, 4 tháng tuổi. Tiêm nhắc lại năm 2 tuổi. | Tiêm cho trẻ khi được 2, 3, 4 tháng tuổi. Tiêm nhắc lại năm 2 tuổi và 5-13 tuổi. |
Nơi sản xuất |
Hàn Quốc, bởi Công ty Crucell thuộc Tập đoàn Johnson & Johnson (Mỹ) và Công ty Chiron thuộc Tập đoàn Novartis (Thụy Sỹ).
| Sản xuất tại Pháp và Canada, bởi Công ty Sanofi Pasteur thuộc Tập đoàn Sanofi-Aventis (Pháp). |
Đáp ứng miễn dịch | Đáp ứng miễn dịch tốt hơn vì chứa thành phần ngừa ho gà toàn tế bào. | Đáp ứng miễn dịch thấp hơn vì chứa thành phần ho gà vô bào. |
Phản ứng sau tiêm chủng (sốt, sưng đau tại chỗ tiêm, quấy khóc...) | Cao hơn. | Thấp hơn. |
Phản ứng nặng sau tiêm | Tương đương. | Tương đương. |
Hình thức tiêm tại Việt Nam | Miễn phí trong tiêm chủng mở rộng. | Tiêm dịch vụ, phải trả tiền. |
Quốc gia sử dụng | 94 nước | Được đăng ký lưu hành tại 99 nước, trong đó có 25 quốc gia khối thị trường châu Âu (EEA). |
Sử dụng tại Việt Nam trung bình hàng năm | 4,5 triệu liều cho 1,5 triệu trẻ. | 100.000 liều cho 33.000 trẻ. |
Nguồn: Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế
- Cách thắt cà vạt đẹp
Việc thắt cà vạt nhìn thì có vẻ đơn giản, nhưng không phải ai cũng biết cách thắt cà vạt đẹp và chỉnh chu.
Không chỉ cánh mày râu mà các chị em hãy cùng tham khảo 18 cách thắt dưới đây để giúp ông xã hay bạn trai mình xử lý cà vạt thật chuẩn nhé.
1. Đây là một cách thắt cà vạt đơn giản và phổ biến với nút thắt nhỏ và không bằng phẳng, thích hợp với cà vạt ngắn và mỏng.
- 5 Lý do nàng ghét 'yêu bằng miệng'
Song ngữ: Nhiều phụ nữ không hề thích thú với việc kích thích 'thằng nhỏ' bằng miệng, tuy nhiên nếu nàng của bạn có hứng thú với việc đó thì đừng giết chết ham muốn của cô ấy bởi sai lầm của chính bạn.
5 Lý do nàng ghét 'yêu bằng miệng'
5 Reasons She Hates Oral Sex
Nhiều phụ nữ không hề thích thú với việc kích thích 'thằng nhỏ' bằng miệng, tuy nhiên nếu nàng của bạn có hứng thú với việc đó thì đừng giết chết ham muốn của cô ấy bởi sai lầm của chính bạn. Dưới đây là 5 nguyên nhân mà có thể bạn sẽ làm cô ấy gét việc dùng miệng để kích thích cho bạn.
While some women just aren't interested in fellatio, your partner may be fine with it—but you could be killing her desire to go down below. Here are five things you do that turn her off to oral sex.
- Phong tục đón năm mới thú vị trên thế giới
Người dân ở mỗi quốc gia đều có cách riêng của mình để cầu chúc tiền tài, may mắn và hạnh phúc trong những ngày đầu năm.
Nguồn gốc của tập tục này xuất phát từ năm 1909, năm đất nước bội thu nho và nhà vua quyết định sẽ ban số nho còn dư cho người dân sau khi đã nộp đủ theo quy định để mừng năm mới.
Ngày nay, người ta cho rằng ai có thể kịp ăn hết 12 quả nho trước khi đồng hồ điểm xong sẽ có một năm mới vô cùng may mắn và hạnh phúc.
- Tuổi Mùi năm Bính Thân
Năm nay các cá nhân tuổi Mùi nên thận trọng trong các quyết định liên quan đến công việc và sự nghiệp, rất có thể những tháng đầu năm sẽ không mấy may mắn cho bạn.
Trong năm Bính Thân, các cá nhân tuổi Mùi nên quan tâm hơn nữa đến vấn đề sức khỏe và sự nghiệp của mình bởi sẽ xuất hiện rất nhiều đối thủ tài năng trong công việc cũng như cuộc sống, và nhất định họ sẽ làm bạn phải đau đầu.
Năm 2016 dường như không phải là năm thích hợp để tuổi Mùi đi đến những quyết định trọng đại. Nếu bạn chưa kết hôn thì hãy đợi một thời gian nữa. Gia đình và chuyện tình cảm sẽ mang đến cho bạn rất nhiều điều bất ngờ vì thế hãy chuẩn bị thật kỹ càng để đón nhận những điều mới mẻ. Năm 2016 sẽ diễn ra với nhiều biến cố, vì thế hãy giữ vững lập trường của mình giữ mọi thứ trong tầm kiểm soát.
- Các gia đình làm vườn đủ rau ăn cho cả nhà
Trên khoảng diện tích không nhiều nhưng nhờ trồng gối vụ, lựa chọn loại rau phù hợp... nhiều nhà không cần phải đi chợ mua rau hàng ngày.
1. Vườn rau cải sân thượng có lá to hơn mặt người
Theo anh Hiệp, điều quan trọng nhất khi làm vườn là khâu làm đất phải thật cẩn thận. (Xem cả vườn).
- Lịch ăn, ngủ và "yêu" lí tưởng theo từng lứa tuổi
Theo tiến sĩ Paul Kelley, chuyên gia giấc ngủ đến từ Đại học Oxford (Anh), nhịp sinh học của cơ thể người thay đổi theo thời gian, suốt cả đời.
Điều này đồng nghĩa với việc, ở mỗi độ tuổi, chúng ta sẽ có thời gian thích hợp nhất để thức giấc và thực hiện các hoạt động hàng ngày, kể cả sinh hoạt tình dục, khác nhau.
Dưới đây là tổng kết của tiến sĩ Kelley về lịch sinh hoạt hàng ngày lí tưởng nhất cho mỗi độ tuổi, kể từ lứa tuổi 20:
9h30 - thức dậy: "Sự tỉnh thức của bạn chịu sự kiểm soát của 2 quá trình trong bộ não - một khiến bạn tỉnh táo và một khiến bạn hướng tới giấc ngủ. Chúng được giữ cân bằng nhờ sự giải phóng các hoóc môn khác nhau: melatonin, hoóc môn ngủ và orexin, hoóc môn tỉnh thức. Ở lứa tuổi 20, phải tới giữa buổi sáng, orexin mới 'qua mặt' được melatonin", tiến sĩ Kelley giải thích.
- Bài thuốc chữa bệnh thoái vị đĩa đệm từ cây chìa vôi
Bệnh thoái vị đĩa đệm ngày càng trở nên phổ biến và rất khó chữa trị. Tuy nhiên, với kinh nghiệm hơn 40 năm theo nghề y, lương y Nguyễn Vinh Quang (SN 1963, ngụ xã Thuỷ Bằng, thị xã Hương Thuỷ, tỉnh Thừa Thiên - Huế) cho rằng có thể chữa khỏi căn bệnh trên bằng cây thuốc nam.
“Chủ công” cây chìa vôi trị đau xương khớp
Lương y Nguyễn Vinh Quang cho biết bài thuốc chữa bệnh thoái vị đĩa đệm gồm sáu loại thảo dược, trong đó cây chìa vôi giữ vai trò chủ đạo. Theo lời thầy thuốc Quang mô tả, đây là một giống cây thân leo thường mọc gần bờ suối hoặc những nơi ẩm ướt, rất dễ kiếm.
Theo ông, tác dụng chữa bệnh của cây chìa vôi từ xa xưa các tài liệu y học cổ từng nhắc đến, là cây thuốc nam chữa được nhiều bệnh phổ biến như phong thấp, đau xương, thoái hoá cột sống.
Theo ông Quang, cây chìa vôi có tác dụng chữa trị bệnh thoái vị đĩa đệm
- Bạn đang vô tình nuốt những hóa chất "trời ơi đất hỡi" này
- TỬ VI TÂY PHƯƠNG THÁNG 1/2016
1/- BẢO BÌNH (20/1 – 18/2)
Một tháng đầu năm tỏa sáng cả trên công việc lẫn gia đình, thời gian cuối năm giúp Bảo Bình phát huy kỹ năng quản lý. Nhìn từ quan điểm gia đình, sẽ rất tuyệt vời trong tháng đầu năm nàt. Tuy nhiên quan hệ của Bảo Bình với những người lớn tuổi hơn và những bạn bè xung quanh sẽ không được tốt lắm.
Năm nay, Bảo Bình sẽ gặp rất nhiều vấn đề về sức khỏe vì thế nên tuyệt đối giữ gìn, ăn uống ngủ nghỉ điều độ. Bảo Bình có thể tập thêm thể dục để điều hòa và cân bằng lại thể chất. Về tình cảm, Bảo Bình độc thân trong năm nay thường đưa ra những đáp số lẫn lộn trong vấn đề liên quan đến trái tim. Nửa sau của năm có nhiều hứa hẹn tốt.
Về sự nghiệp, sẽ mang đến nhiều thuận lợi cho Bảo Bình. Bạn có thể trải nghiệm một sự thay đổi trong nghề nghiệp hoặc là một sự đề bạt. Bảo Bình sẽ không mắc sai lầm và hoàn thành các nhiệm vụ của mình một cách hoàn hảo. Nếu có khả năng thăng chức thì điều này tùy thuộc vào khát vọng của bạn.
Về tài chính, năm nay Bảo Bình sẽ có một nguồn thu nhập đều đều, một nguồn kiếm tiền mới hoặc bất thình lình bạn có một khoản lợi nhuận lớn, thứ có thể làm cho ngân sách của bạn đầy lên. Với các Bảo Bình còn đi học, cần lên kế hoạch bài vở cho rõ ràng, khoa học, để tạo ra kết quả khả quan trong 6 tháng đầu năm.
Ngày may mắn : 1, 10, 11, 19, 27, 28, 31
Ngày không may mắn : 5, 6, 12, 13, 25, 26
Ngày cho tình yêu : 1, 5, 6, 12, 21, 22, 29, 30, 31
Ngày cho tài chính : 7, 8, 16, 17, 21, 22, 25, 26
Ngày cho công việc : 5, 6, 12, 13, 14, 15, 25
Năm nay, Bảo Bình sẽ gặp rất nhiều vấn đề về sức khỏe vì thế nên tuyệt đối giữ gìn, ăn uống ngủ nghỉ điều độ. Bảo Bình có thể tập thêm thể dục để điều hòa và cân bằng lại thể chất. Về tình cảm, Bảo Bình độc thân trong năm nay thường đưa ra những đáp số lẫn lộn trong vấn đề liên quan đến trái tim. Nửa sau của năm có nhiều hứa hẹn tốt.
Về sự nghiệp, sẽ mang đến nhiều thuận lợi cho Bảo Bình. Bạn có thể trải nghiệm một sự thay đổi trong nghề nghiệp hoặc là một sự đề bạt. Bảo Bình sẽ không mắc sai lầm và hoàn thành các nhiệm vụ của mình một cách hoàn hảo. Nếu có khả năng thăng chức thì điều này tùy thuộc vào khát vọng của bạn.
Về tài chính, năm nay Bảo Bình sẽ có một nguồn thu nhập đều đều, một nguồn kiếm tiền mới hoặc bất thình lình bạn có một khoản lợi nhuận lớn, thứ có thể làm cho ngân sách của bạn đầy lên. Với các Bảo Bình còn đi học, cần lên kế hoạch bài vở cho rõ ràng, khoa học, để tạo ra kết quả khả quan trong 6 tháng đầu năm.
Ngày may mắn : 1, 10, 11, 19, 27, 28, 31
Ngày không may mắn : 5, 6, 12, 13, 25, 26
Ngày cho tình yêu : 1, 5, 6, 12, 21, 22, 29, 30, 31
Ngày cho tài chính : 7, 8, 16, 17, 21, 22, 25, 26
Ngày cho công việc : 5, 6, 12, 13, 14, 15, 25
- Những từ ngữ thông dụng của Sài Gòn xưa ít người biết
Cách sử dụng từ ngữ giữa hai miền Bắc - Nam có vô số điều khác biệt thú vị. Chính những điểm khác biệt này đã góp phần khiến tiếng Việt của chúng ta càng thêm phong phú.
Xảnh xẹ, mình ên, bặc co tay đôi... là những từ mà người Sài Gòn xưa vẫn hay sử dụng.
Và hơn thế, sự khác biệt này đã tạo ra niềm thích thú, đam mê tìm tòi khám phá cho những người Bắc vào Nam, hay người Nam trở ra Bắc sinh sống, làm việc, du lịch...
Cùng điểm lại một vài từ ngữ thông dụng mà người Sài Gòn xưa thường hay sử dụng mà đôi khi nhiều bạn trẻ chưa từng nghe nói bao giờ.
Bài viết là sự tìm tòi, sưu tập của cá nhân người viết.
http://tachcaphe.com/nhung-tu-ngu-thong-dung-cua-sai-gon-xua-it-nguoi-biet/
Ngôn ngữ Sài Gòn: những từ vay mượn từ tiếng Pháp
Tiếng Pháp được sử dụng trong các văn bản, giấy tờ của Chính phủ Bảo hộ và trong giảng dạy ở nhà trường, bên cạnh đó là các loại sách báo thâm nhập đời sống thường ngày của người dân.
Sang đến thời kỳ “một trăm năm đô hộ giặc Tây”. Việt Nam nói chung và Sài Gòn nói riêng đã trở thành thuộc địa của Pháp. Cũng vì thế, tiếng Pháp đã có ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống văn hóa, xã hội của người Việt.
Chữ Quốc ngữ, vốn được tạo ra bởi một số nhà truyền giáo Tây phương, đặc biệt là linh mục Alexandre de Rhodes (tác giả cuốn Từ điển Việt-Bồ-La năm 1651), với mục đích dùng ký tự Latinh làm nền tảng cho tiếng Việt. “Latinh hóa” chữ Việt ngày càng được phổ biến để trở thành Quốc ngữ, chịu ảnh hưởng bởi những thuật ngữ, từ ngữ mới của ngôn ngữ Tây phương, nổi bật nhất là văn hóa Pháp.
Khi chiếm được ba tỉnh Nam Bộ, người Pháp đã nắm trong tay một công cụ vô cùng hữu hiệu để truyền bá văn hoá đồng thời chuyển văn hoá Nho giáo sang văn hoá Phương Tây. Tờ Gia Định Báo là tờ báo đầu tiên được phát hành bằng chữ Quốc ngữ vào năm 1865, khẳng định sự phát triển và xu hướng của chữ Quốc Ngữ như là chữ viết chính thức của nước Việt Nam sau này.
Đối với người bình dân, việc tiếp nhận tiếng Pháp đến một cách rất tự nhiên. Người ta có thể nói “Cắt tóc, thui dê” để chỉ ngày Quốc khánh Pháp 14/7, Quatorze Juliet. Người ta có thể dùng tiếng Tây “bồi” nhưng lại không cảm thấy xấu hổ vì vốn liếng tiếng Pháp của mình vốn chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Để tả con cọp, người ta có thể dài dòng văn tự: “tí ti giôn, tí ti noa, lủy xực me-xừ, lủy xực cả moi”. Diễn nôm câu này là một chút màu vàng (jaune), một chút màu đen (noir), nó ăn thịt ông (monsieur), nó ăn thịt cả tôi (moi).
Nhân đây cũng xin nói thêm về những đại danh từ nhân xưng như toa (anh, mày – toi), moa hay mỏa (tôi, tao – moi), en hay ẻn (cô ấy, chị ấy – elle), lúy hay lủy (anh ấy, hắn – lui), xừ hay me-xừ (ông, ngài – monsieur)… Học trò trường Tây, những nhà trí thức khoa bảng hay cả những kẻ tỏ ra “thời thượng” ngày xưa thường dùng những đại từ này. Cũng vì thế có một câu mang tính cách châm chọc: “Hôm qua moa đi xe lửa, buồn tiểu quá nên moa phải đái trên đầu toa” (toa ở đây có 2 nghĩa: toa xe lửa nhưng cũng có ý là toi (anh) trong tiếng Pháp).
Nói thêm về hỏa xa, người Pháp xây dựng đường xe lửa đầu tiên ở Việt Nam tại Sài Gòn từ năm 1881. Đây là đoạn đường ray (rail) từ Cột cờ Thủ Thiêm đến bến xe Chợ Lớn, dài 13km. Mãi đến năm 1885 chuyến xe lửa đầu tiên mới được khởi hành và một năm sau, tuyến đường Sài Gòn-Mỹ Tho dài 71km bắt đầu hoạt động. Sau đó, mạng lưới đường sắt được xây dựng trên khắp lãnh thổ Việt Nam, dùng kỹ thuật của Pháp với khổ đường ray 1 mét. Tính đến năm 1975 miền Nam có khoảng 1.240km đường ray nhưng vì chiến cuộc nên chỉ được sử dụng khoảng 60%.
Nhà ga cũng có xuất xứ từ tiếng Pháp gare. Ga là công trình kiến trúc làm nơi cho tàu hoả, tàu điện hay máy bay đỗ để hành khách lên xuống hoặc để xếp dỡ hàng hoá. Từ sự vay mượn này ta có thêm những từ ngữ như sân ga, trưởng ga, ga chính, ga xép… Nhân nói về ga tưởng cũng nên nhắc lại động từ bẻ ghi (aiguiller) tức là điều khiển ghi (aiguille) cho xe lửa chuyển sang đường khác. Trong tiếng Việt, bẻ ghi còn có nghĩa bóng là thay đổi đề tài, chuyển từ chuyện mình không thích sang một đề tài khác.
Nhà băng (banque) là một chữ quen dùng trong ngôn ngữ hàng ngày còn xà bông cũng là loại chữ dùng lâu ngày thành quen nên ít người để ý xuất xứ của nó là từ tiếng Pháp, savon. Ở miền Bắc, xà bông được cải biên thành xà phòng, là chất dùng để giặt rửa, chế tạo bằng cách cho một chất kiềm tác dụng với một chất béo. Nổi tiếng ở Sài Gòn xưa có xà bông Cô Ba của Trương Văn Bền, dùng dầu dừa làm nguyên liệu chính.
Chúng ta thấy ngôn ngữ Việt vay mượn từ tiếng Pháp trong rất nhiều lãnh vực. Về ẩm thực, tiếng Việt thường mượn cả cách phát âm đến tên của các món ăn có xuất xứ từ phương Tây. Vào nhà hàng, người phục vụ đưa ra mơ-nuy (thực đơn – menu) trong đó có những món như bít-tết (chữ bifteck của Pháp lại mượn từ nguyên thủy tiếng Anh – beefsteak), những thức uống như bia (rượu bia – bière, được chế biến từ cây hốt bố hay còn gọi là hoa bia – houblon), rượu vang (rượu nho – vin)…
Về thịt thì có xúc-xích (saucisse), pa-tê (paté), giăm-bông (jambon), thịt phi-lê (thịt thăn, thịt lườn – filet). Các món ăn thì có ra-gu (ragout), cà-ri (curry)… Khi ăn xong, khách xộp còn cho người phục vụ tiền puộc-boa (tiền thưởng – pourboire). Ngày nay từ boa hay bo được dùng phổ biến với ý nghĩa cho tiền thưởng, hay còn gọi là tiền phong bao hoặc tiền phục vụ.
Từ rất lâu, ở Sài Gòn xuất hiện các loại bánh mì theo kiểu Pháp, miền Bắc lại gọi là bánh tây với hàm ý du nhập từ Pháp. Có nhiều loại bánh đặc biệt như bánh mì ba-ghét (loại bánh mì nhỏ, dài – baguette), bánh pa-tê-sô (một loại bánh nhân thịt, ăn lúc nóng vừa dòn vừa ngon – pathé chaud), bánh croát-xăng (hay còn gọi là bánh sừng bò – croissant).
Người Sài Gòn thường ăn sáng với bánh mì kèm theo nhiều kiểu chế biến trứng gà như ốp-la (trứng chỉ chiên một mặt và để nguyên lòng đỏ – oeuf sur le plat), trứng ốp-lết (trứng tráng – omelette) hoặc trứng la-cóc (trứng chụng nước sôi, khi ăn có người lại thích thêm một chút muối tiêu – oeuf à la coque).
Món không thể thiếu trong bữa ăn sáng là cà phê (café). Cà phê phải được lọc từ cái phin (filtre à café) mới đúng điệu. Người miền Bắc ít uống cà phê nên sau năm 1975 vào Sài Gòn nhiều người đã mô tả cái phin cà phê một cách rất “gợi hình”: “cái nồi ngồi trên cái cốc”.
Ngôn ngữ về trang phục cũng chịu ảnh hưởng rất nhiều từ tiếng Pháp. Bình thường hàng ngày người ta mặc áo sơ-mi (chemise), cổ tay có cài khuy măng-sét (manchette). Khi đi tiệc tùng hoặc hội họp thì mặc áo vét (vest) hay bộ vét-tông (veston) kèm theo chiếc cà-vạt (cravate) trên cổ áo sơ mi. Trời hơi lạnh có thể mặc bên trong áo vét một chiếc gi-lê (gilet) và hai tay mang găng (gants) cho ấm.
Ngay cả quần áo lót bên trong cũng mượn từ tiếng Pháp. Phụ nữ trên thì mang xú-chiêng (nịt ngực – soutien-gorge) dưới thì có xì-líp (slip). Nam giới thì mặc áo may-ô (maillot) bên trong áo sơ-mi. Mặc quần thì phải có xanh-tuya (dây nịt – ceinture) và khi trời nóng thì mặc quần sóc (quần ngắn, tiếng Pháp là short được mượn từ tiếng Anh shorts).
Trang phục có thể được may từ các loại cô-tông (vải bông – coton) hoặc bằng len (làm từ lông cừu – laine). Trên đầu có mũ phớt (feutre, một loại mũ dạ), mũ be-rê (béret, một loại mũ nồi)… dưới chân là đôi dép săng-đan (sandales), sau này người Sài Gòn lại chế thêm dép sa-bô (sabot nguyên thủy tiếng Pháp là guốc).
Đi lính cho Tây thì được phát đôi giày săng-đá (giày của lính – soldat). Loại lính nhảy dù, biệt kích (ngày nay là đặc công) gọi là còm-măng-đô (commando). Một đoàn xe quân sự có hộ tống được gọi là công-voa (convoi, trông cứ như con voi trong tiếng Việt!). Thuật ngữ quân sự chỉ những công sự xây đắp thành khối vững chắc, dùng để phòng ngự, cố thủ một nơi nào đó được gọi là lô-cốt có xuất xứ từ blockhaus. Ngày nay, chữ lô cốt còn được dùng chỉ những nơi đào đường, thường được rào chắn, vây kín mặt đường, cản trở lưu thông.Xưa kia cảnh sát được gọi qua nhiều tên: mã-tà (xuất xứ từ tiếng Pháp matraque, có nghĩa là dùi cui), sen đầm (gendarme), phú-lít (police), ông cò (commissaire)…
Lực lượng thuế quan (ngày nay gọi là hải quan) được gọi là đoan (douane), lính đoan còn có nhiệm vụ đi bắt rượu lậu là một mặt hàng quốc cấm thời Pháp thuộc. Nông phẩm thì có đậu cô-ve (còn gọi tắt là đậu ve – haricot vert), đậu pơ-tí-poa (đậu Hòa Lan có hột tròn màu xanh – petits-pois), bắp sú (bắp cải – chou), súp-lơ (bông cải – chou-fleur), xà lách (salade), cải xoong (còn gọi là xà lách xoong – cresson), cà-rốt (carotte), ác-ti-sô (artichaut)…
Tiếng Tây cũng đi vào âm nhạc. Từ điệu valse, tango… đến đàn piano (dương cầm), violon (vĩ cầm), kèn harmonica (khẩu cầm)… Ở các đăng-xinh (khiêu vũ trường – dancing) luôn có ọc-két (ban nhạc – orchestre) chơi nhạc và xuất hiện một nghề mới gọi là ca-ve (gái nhẩy – cavalière). Ngày nay người ta dùng từ ngữ ca-ve với ý chỉ tất cả những cô gái làm tiền, khác hẳn với ý nghĩa nguyên thủy của nó.
Người phương Tây dùng nhiều sữa và các sản phẩm của sữa nên đã đưa vào ngôn ngữ tiếng Việt những từ ngữ như bơ (beurre), pho-mát (fromage), kem (crème)… Nổi tiếng ở Sài Gòn có hai nhãn hiệu sữa Ông Thọ (Longevity) và Con Chim (Nestlé) như đã nói ở phần trên.
Có người cắc cớ thắc mắc, đàn ông mà lại là ông già thì làm sao có sữa? Xin thưa, hình tượng “Ông Thọ chống gậy” trên hộp sữa chỉ muốn nói lên tuổi thọ (longévité) của người dùng sữa. Trường hợp của Nestlé cũng vậy. Con Chim thì làm gì có sữa? Thực ra thì logo của Nestlé là một tổ chim (gồm chim mẹ và 2 chim con) nhưng người Việt mình cứ gọi là sữa Con Chim cho tiện.
Cũng vì thế mới có nhiều câu chuyện khôi hài về sữa Con Chim. Chú Ba Tàu, chủ tiệm “chạp phô”, giải thích vì sao sữa Con Chim lại bán với giá mắc hơn những sữa khác: “Sữa con bò vì có nhiều vú nên rẻ, sữa mẹ chỉ có 2 vú nên đắt nhưng Con Chim nhỏ chút xíu, vắt được 1 lon sữa là quý lắm thì phải mắc tiền nhất chớ!”.
Các ông lại giải thích một cách hóm hỉnh khi các bà thắc mắc Con Chim làm gì có sữa: “Tại mấy bà không để ý đấy thôi, con chim khi hứng chí cũng tiết ra một thứ sữa màu trắng đục, đó không phải là sữa thì là gì?”.
Thế mạnh của Nestlé là các sản phẩm sữa bò khác như Núi Trắng (Lait Mont-Blanc) và sữa bột Guigoz. Ngày xưa, những gia đình trung lưu đều nuôi con bằng sữa bột Guigoz. Tôi vẫn còn nhớ cảm giác khi ăn vụng một thìa Guigoz của em út: vừa bùi, vừa béo, những hạt sữa nhỏ ly ty như tan ngay trong miệng.
Sữa bột Guigoz được chứa trong một cái lon bằng nhôm, cao 15cm, có sọc ngang, bên trong lại có sẵn thìa để giúp người pha dễ đo lường. Khi dùng hết bột, các bà nội trợ không vứt lon như những loại sữa khác vì lon Guigoz có nắp đậy rất kín nên được “tái sử dụng” trong việc đựng đường, muối, tiêu, bột ngọt…
Những người thiết kế lon Guigoz chắc hẳn chưa bao giờ nghĩ cái lon lại có nhiều công dụng sau khi sữa bột ở bên trong đã dùng hết. Lon Guigoz đã theo chân những tù nhân cải tạo như một vật “bất ly thân”. Những người “tưởng đi học có 10 ngày” mang theo lon Guigoz để đựng các vật dụng linh tinh như bàn chải, kem đánh răng, vài loại thuốc cảm cúm, nhức đầu để phòng khi cần đến.
Chúng tôi ở trong một căn cứ cũ của Sư đoàn 25 tại Trảng Lớn (Tây Ninh) nên có cái may là còn rất nhiều vỏ đạn 105 ly. Người cải tạo săn nhặt những vỏ đạn về và chế thành một cái lò “dã chiến” và lon gô để vào trong lò vừa khít, tưởng như 2 nhà thiết kế vỏ đạn và lon gô đã ăn ý với nhau “từng centimét” ngay từ khâu thiết kế ban đầu! Ai chưa có lon gô thì nhắn gia đình tìm để đựng đồ ăn mỗi khi được vào trại “thăm nuôi”.
Sau 30/4/75 lon gô trở nên hữu dụng vì công nhân, sinh viên, học sinh dùng lon gô để đựng cơm và thức ăn cho bữa trưa. Người Sài Gòn thường đeo một cái túi đựng lon gô khi đi làm, một hình ảnh không thể nào quên của “thời điêu linh” sau 1975.
Tình cờ tôi bắt gặp trang web
(http://www.teslogos.com/ancienne_boite_de_lait_guigoz_collector_collection .html) của Pháp quảng cáo bán lon sữa Guigoz cho những người sưu tầm, giá lên tới 15 euro cho một lon Guigoz xưa, dĩ nhiên là chỉ có lon không, không có sữa!
Người Pháp khi đến Việt Nam mang theo cả chiếc ô-tô (xe hơi – auto, automobile). Xe xưa thì khởi động bằng cách quay ma-ni-ven (manivelle) đặt ở đầu xe, sau này tân tiến hơn có bộ phận đề-ma-rơ (khởi động – démarreur). Sau khi đề (demarrer), xe sẽ nổ máy, sốp-phơ (người lái xe – chauffeur) sẽ cầm lấy vô-lăng (bánh lái – volant) để điều khiển xe… Về cơ khí thì người Sài Gòn dùng các từ ngữ như cờ-lê (chìa vặn – clé), mỏ-lết (molete), đinh vít (vis), tuốc-nơ-vít (cái vặn vít – tournevis), công-tơ (thiết bị đồng hồ – compteur), công tắc (cầu dao – contact)…
Bây giờ nói qua chuyện xe đạp cũng có nhiều điều lý thú. Chiếc xe đạp trong ngôn ngữ Việt mượn rất nhiều từ tiếng Pháp. Trước hết, phía trước có guy-đông (thanh tay lái – guidon), dưới chân có pê-đan (bàn đạp – pedale), săm (ruột bánh xe – chambre à air) và phía sau là bọc-ba-ga (để chở hàng hóa – porte-bagages).
Chi tiết các bộ phận trong xe đạp cũng… Tây rặc. Có dây sên (dây xích – chaine), có líp (bộ phận của xe đạp gồm hai vành tròn kim loại lồng vào nhau, chỉ quay tự do được theo một chiều – roue libre), rồi phanh (thắng – frein) ở cả bánh trước lẫn bánh sau. Thêm vào đó còn có các bộ phận bảo vệ như gạc-đờ-bu (thanh chắn bùn – garde-boue) và gạc-đờ-sên (thanh che dây xích – garde-chaine).
Mỗi chiếc xe đạp xưa còn trang bị một ống bơm (pompe) để phòng khi lốp xe xuống hơi. Bên cạnh đó người ta gắn một chiếc đy-na-mô (dynamo – bộ phận phát điện làm sáng đèn để đi vào ban đêm). Tôi còn nhớ khi tháo tung một cái dynamo cũ thấy có một cục man châm gắn vào một trục để khi trục quay sẽ sinh ra điện.
Hồi xửa hồi xưa, đi xe đạp không đèn vào ban đêm rất dễ bị phú-lít thổi phạt nên nếu xe không đèn, người lái phải cầm bó nhang thay đèn! Sài Gòn xưa có các nhãn hiệu xe đạp mổi tiếng như Peugoet, Mercier, Marila, Follis, Sterling… Đó là những chiếc xe đã tạo nên nền “văn minh xe đạp” của những thế hệ trước và một nền “văn hóa xe đạp” còn lưu lại trong ngôn ngữ tiếng Việt của người Sài Gòn xưa.
Nguyễn Ngọc Chính
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)