Câu Tiễn: Thanh kiếm Trung Hoa cổ đại trường tồn với thời gian
Thanh kiếm Câu Tiễn (Siyuwj/CC BY)
50 năm trước đây, một thanh kiếm quý hiếm khác thường được tìm thấy trong một ngôi mộ ở Trung Quốc. Mặc dù đã hơn 2.000 năm tuổi nhưng thanh kiếm có tên gọi là Goujian (Câu Tiễn) vẫn không có một vết gỉ sắt nào. Lưỡi dao vẫn sắc đến mức nó cứa chảy máu ngón tay của một nhà khảo cổ khi ông dùng ngón tay kiểm tra cạnh thanh kiếm. Dường như thanh kiếm này không hề bị ảnh hưởng bởi thời gian.
Ngoài chất lượng tốt đến kỳ lạ, sự tinh xảo thể hiện rõ nét trên thanh kiếm được làm ra từ rất xa xưa. Được xem như bảo vật quốc gia ở Trung Quốc ngày nay, thanh kiếm được xem như huyền thoại của người Trung Quốc cũng giống như thanh kiếm Excalibur của Vua Arthur ở phương Tây.
Mặc dù đã hơn 2.000 năm tuổi nhưng thanh kiếm vẫn không hề có một vết hoen gỉ nào.
Năm 1965, các nhà khảo cổ phát hiện 50 ngôi mộ cổ khi thực hiện cuộc khảo sát ở tỉnh Hồ Bắc, chỉ 4 dặm (7 km) từ đống đổ nát của Tế Nam, thủ phủ của nhà Chu cổ đại. Trong cuộc khai quật các lăng mộ, các nhà nghiên cứu đã khai quật được thanh kiếm của vua Câu Tiễn cùng với khoảng 2.000 hiện vật khác.
Khám phá thanh kiếm Câu Tiễn
Theo trưởng nhóm khảo cổ chịu trách nhiệm cho cuộc khai quật, thanh kiếm đã được phát hiện trong một hộp bằng gỗ kín hơi bên cạnh một bộ xương. Nhóm nghiên cứu đã vô cùng ngạc nhiên khi thanh kiếm bằng đồng cùng bao kiếm trong trạng thái hoàn hảo nguyên vẹn được lấy ra khỏi chiếc hộp gỗ. Khi họ rút kiếm ra khỏi bao, họ thấy lưỡi kiếm vẫn sáng bóng dù được chôn trong điều kiện ẩm ướt qua hai thiên niên kỷ. Khi các nhà khảo cổ học thử nghiệm độ sắc bén, họ thấy rằng lưỡi kiếm có thể cắt đứt một chồng 20 miếng giấy một cách dễ dàng.
Thanh kiếm Tàu
Thanh kiếm Câu Tiễn là một trong những thanh kiếm Tàu đầu tiên được biết đến, một thanh kiếm thẳng hai lưỡi. Kiếm Tàu là một trong những loại kiếm lâu đời nhất ở Trung Quốc và gắn liền chặt chẽ với thần thoại Trung Quốc. Trong dân gian Trung Quốc, nó được xem là vũ khí của cao thủ kiếm hiệp và được xem là một trong bốn loại vũ khí chính, cùng với quyền trượng, giáo, và thanh đao.
(Siyuwj/CC BY)
(Siyuwj/CC BY)
Tương đối ngắn so với các vũ khí cổ xưa cùng thời, thanh kiếm Câu Tiễn có thành phần chủ yếu là đồng, giúp cho nó mềm dẻo hơn và ít bị phá vỡ. Các cạnh được làm bằng thiếc, đảm bảo độ cứng và sắc. Nó cũng chứa một lượng nhỏ chất sắt, chì, lưu huỳnh, và nghiên cứu cho thấy một tỷ lệ lưu huỳnh và sulfide đồng cao, tạo cho nó một lớp chống gỉ tốt. Các họa tiết hình thoi màu đen chạm khắc hai bên mặt lưỡi và men màu xanh và màu ngọc lam được chạm trổ trên cán gươm.
Tay nắm của thanh kiếm được buộc bởi lụa. Thanh kiếm dài 21,9 inch (55,7 cm), bao gồm cán kiếm dài 3,3-inch (8,4 cm) và lưỡi rộng 1,8-inch (4,6 cm), nặng 30,9 ounce (875 gram).
Giải mã các ký tự
Trên một mặt lưỡi kiếm, hai cột văn tự với tổng số tám ký tự gần cán kiếm được khắc bằng chữ Hán cổ. Chữ viết theo lối “điểu trùng văn” (鸟虫文) là chữ chuyên dụng để khắc triện thư rất khó đọc. Phân tích ban đầu đã giải mã sáu trong tám ký tự này. Chữ “越王” (Vua nước Việt) và “自作用剑” (làm ra thanh kiếm này để [ông] tự sử dụng). Hai ký tự còn lại khả năng là tên của nhà vua.
Danh tính của vị vua sở hữu thanh kiếm làm dấy lên cuộc tranh luận giữa các nhà khảo cổ và học giả ngôn ngữ Trung Quốc.
Nhà Việt tồn tại từ năm 510 đến 334 trước Công nguyên, và được cai trị bởi 9 vị vua. Danh tính của vị vua sở hữu thanh kiếm làm dấy lên cuộc tranh luận giữa các nhà khảo cổ và học giả ngôn ngữ Trung Quốc. Sau hơn hai tháng nghiên cứu, các chuyên gia đã cùng thống nhất ý kiến rằng vị chủ nhân ban đầu của thanh kiếm là vua Câu Tiễn (năm 496 – 465 trước Công nguyên), nghĩa là thanh kiếm đã 2.500 năm tuổi.
(Yutwong/CC BY-SA)
Câu Tiễn là một vị vua nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc, người trị vì nhà Việt trong thời Xuân Thu (năm 771 – 476 trước Công nguyên). Đây là thời điểm đánh dấu sự hỗn loạn trong triều Chu và được lấy tên từ “Biên niên sử thời Xuân Thu”, trong đó ghi chép về giai đoạn này. Thời Xuân Thu nổi tiếng với các cuộc viễn chinh; những cuộc xung đột khiến cho vũ khí vào thời điểm này phải hoàn thiện đến mức có sức chịu bền cao và sắc bén chết người, phải mất nhiều năm để rèn và có thể bền bỉ trong nhiều thế kỷ.
Câu chuyện về vua Câu Tiễn và vua Phù Sai (Fuchai) của nhà Ngô tranh quyền bá chủ đã nổi tiếng khắp Trung Hoa. Mặc dù đế chế vua Câu Tiễn bị nhà Ngô đánh bại nhưng vua Câu Tiễn đã dẫn dắt đạo quân của mình đến chiến thắng 10 năm sau đó.
Thuộc tính độc đáo
Bên cạnh giá trị lịch sử của nó, nhiều học giả tự hỏi làm thế nào thanh kiếm này không hề bị hoen gỉ trong một môi trường ẩm ướt, trong hơn 2.000 năm, và những trang trí tinh tế được chạm khắc vào thanh kiếm như thế nào. Thanh kiếm của vua Câu Tiễn vẫn sắc bén như thuở ban đầu khi nó mới được chế tác, và không hề có một dấu vết hoen gỉ nào.
Các nhà nghiên cứu đã phân tích những mảnh đồng cổ với hy vọng tìm kiếm phương thức tái tạo công nghệ được sử dụng để tạo ra thanh kiếm. Họ nhận thấy rằng thanh kiếm có khả năng chống oxy hóa nhờ lớp sulfat trên bề mặt của thanh kiếm. Điều này, kết hợp với bao kiếm kín hơi, giúp cho thanh kiếm huyền thoại vẫn giữ được tình trạng ban sơ như vậy.
Các cuộc thử nghiệm cũng cho thấy rằng người thợ rèn thanh kiếm – ở khu vực nước Ngô và nước Việt ở miền Nam Trung Quốc vào thời kỳ Xuân Thu đã đạt đến trình độ luyện kim cao cấp và họ có thể kết hợp lớp hợp kim chống gỉ vào lưỡi kiếm, giúp cho nó tồn tại bền bỉ với thời gian.
Tác giả: Bryan Hilliard, Ancient Origins | Dịch giả: Hannah
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét